بایسته‌های سیاست خارجی ایران در قبال عربستان (با تاکید بر چشم‌انداز 2030 سعودی)
کد مقاله : 1067-IFPOLICY (R2)
نویسندگان
مرضیه سادات الوند *
استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه بجنورد
چکیده مقاله
چشم‌انداز 2030 سعودی، طرحی جامع و بلندپروازانه با هدف کاهش وابستگی به نفت و مدرن‌سازی اقتصاد و جامعه، فصل نوینی را در سیاست خارجی عربستان گشوده است. هدف تحقیق آن است که با توجه به اهمیت محوری چشم‌انداز 2030 برای نسل جدید رهبری عربستان و رقابت "نه خصمانه نه دوستانه" عربستان با ایران پس از توافقنامه 2023 دوکشور با میانجیگری چین، ضرورت تغییرات بنیادین در سیاستگذاری خارجی ایران را برجسته سازد. با توجه به سیاست خارجی نوین سعودی که مبتنی بر تنوع‌سازی روابط با قدرت‌های بزرگ از جمله تعاملات فزاینده با چین به‌ویژه در بعد اقتصادی و تداوم اتحاد راهبردی-امنیتی با امریکا می‌باشد؛ تحقق اولیه اهداف سند چشم‌انداز 2030 می‌تواند برای ایران پیامدهای گسترده‌ای در بر داشته باشد. این تحقیق با استفاده از نظریه "موازنه قوا" در چارچوب رئالیسم ساختاری درصدد پاسخ به این پرسش است که سیاست خارجی نوین سعودی با تمرکز بر چشم‌انداز 2030 ، چه پیامدها و الزاماتی برای سیاست خارجی ایران دارد؟ به نظر می‌رسد تحقق چشم‌انداز 2030 به ویژه با هم‌افزایی با طرح کمربند- جاده چین می‌تواند توازن قدرت در منطقه غرب آسیا را به نفع عربستان تغییردهد و ضرورت تحول بنیادین سیاست خارجی ایران براساس بایسته‌هایی چون اجتناب از اتکاء به یک قطب قدرت جهانی، تنوع‌بخشی به روابط خارجی، تعامل سازنده با همسایگان، تقویت و احصاء ظرفیت‌های داخلی و خارجی برای پی‌ریزی استراتژی‌های جدید و متناسب با تحولات منطقه‌ای را نشان می‌دهد. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و روش گردآوری داده‌ها مبتنی بر منابع کتابخانه‌ای خواهدبود.
کلیدواژه ها
چشم‌انداز 2030، سیاست خارجی، رقابت منطقه‌ای، موازنه قدرت، عربستان، ایران
وضعیت: پذیرفته شده